“Sướng quen rồi, khổ không chịu được” là để chỉ, khi bản ngã chúng ta được trải qua lạc thọ, được tận hưởng sự thích thú, dễ chịu, thì thật khó để quay lại cảm giác khó chịu trước đó. Sự lạc thọ, thích thú có được là do thói quen, được rèn luyện, hay quan điểm cho rằng để rồi tâm thức ghi nhận nó là phù hợp là thích thú.
Cả trăm năm nay, người Việt uống trà chát như một thói quen, và thích thú trong khẩu vị của mình. Chúng ta sẵn sàng bỏ qua việc chất tanin và cafein có hại trong cái chất chan chát đó không tốt cho hệ thần kinh, hệ bài tiết ra sao, chỉ miễn thấy nó thích thú là được. Cảm giác chát đó sau khi đi qua cổ họng được kết hợp với enzym có sẵn trong khoang miệng thì cho vị ngọt mà người ta gọi là ngọt hậu. Và “khổ trước, sướng sau” như một lập trình vượt khó của mỗi người, như sự tự động viên an ủi mình, hay tự mở ra một tia hy vọng ở thì tương lai. Và cho rằng đó mới là đạo. Nhưng có là đạo chăng khi trong đời thì chối bỏ thực tại – chấp nhận khổ đợi hay hy vọng ngày mai, còn trong trà thì chấp nhận không có lợi để khẳng định triết lý cá nhân của mình?
Một người có đạo, là người biết phiền não hay bình an cũng là hai mặt của một vấn đề. Và người hiểu về trà thì hiểu rằng, chát hay ngọt có trong trà cũng chỉ là một cảm giác do tuyến vị giác ghi nhận khi xúc chạm với đồ ăn, thức uống. Người có đạo, biết dùng phiền não để tu hành, đối diện thực tại và đi qua thực tại, thấy bình an ngay trong sóng gió. Cũng như người uống trà, biết chất chát bất lợi cho sức khỏe, mà dùng cách lên men, khử bớt chất chát, vừa có lợi, vừa không phải đợi qua cổ họng mới thấy ngọt.
Chúng ta có thể giữ mãi một thói quen và một tư tưởng cũng được. Đó là cách chúng ta vẫn đang sống. Nhưng cuộc đời này, vốn được sinh ra để chúng ta trải nghiệm và đi qua, không lưu luyến, hay giữ lại bất cứ một quan điểm, một tư tưởng, một định kiến nào cả.
Khi bạn được trải nghiệm, nhất là với trà, đủ tĩnh tại, đủ sâu lắng để nhận ra sau mỗi trải nghiệm ở từng phút giây mọi thứ đều luôn mới và có nét riêng vậy. Một lần uống trà ở Vô Tứ thì cứ thích uống mãi, hoặc được thưởng thức vị thơm ngon khác lạ qua từng chén trà là như vậy.