Ngày còn đi học, mỗi lần giảng bài Toán, Lý cho đứa em học khối C là tôi lại điên hết cả người: trời ơi, sao mày ngu quá trời, ngu hết phần người khác, đơn giản có vậy thôi mà. Mắt nó vẫn ngước tròn, không chớp vì nó cũng không hiểu tôi chửi nó ngu là ngu cái gì. Giờ nghĩ lại, tôi thấy mình cũng đang giống nó.
Một người học thuộc top giỏi, năng động, nhạy bén, các kỹ năng mềm tốt, có tố chất lãnh đạo, nên tôi hoàn toàn tự tin khi đứng ra với doanh nghiệp riêng của mình. 3 năm đầu khởi nghiệp, cùng với những gì là bản năng, kỹ năng và nỗ lực cá nhân, tôi được khá nhiều người cũng như những lớp doanh nhân đi trước khen là giỏi với tay trắng lập nghiệp nơi xứ người. Nhưng 3 năm tiếp theo, tôi loay hoay trong mớ bùng nhùng của đống rác 3 năm trước để lại cùng mong muốn công ty mình phát triển vượt thoát. Một mặt ra sức làm, một mặt tôi ra sức học. Tôi lao đầu vào những khóa học quản trị, để học cách xây dựng có hệ thống, bài bản. Uh. Thì cũng có tốt hơn, mọi thứ nghe cũng quy củ hơn. Nhưng cái khối doanh thu như một cục sắt nặng ngàn tấn, tôi ra sức đẩy càng nhiều thì nó nhúc nhích càng ít. Nó cứ ỳ ra đấy, như chọc tức, trêu ngươi tôi: đừng có tham, cô không làm được đâu.
Xét lại, tôi đã làm tốt nhất những gì có thể, với một quan điểm kinh doanh có đạo đức, cung cấp những mặt hàng chất lượng, đãi ngộ nhân sự hết mức có thể. Đâu đó những bài học về quản trị, về chăm sóc khách hàng tôi tận dụng triệt để. Tôi cũng lựa chọn cho mình một ngách đi rất riêng, rất ít đối thủ cạnh tranh, là một ngành rất mới trên thị trường VN. Là một người sáng tạo, nên dù vốn liếng không nhiều, tôi cũng luôn sáng tạo ra những mẫu mã sản phẩm mới của mình. Nhưng ôi thôi, tất cả chỉ như vậy. Doanh nghiệp vẫn bó buộc trong những cái được gọi là hạn chế cố hữu.
Và hôm nay, khi tha thẩn với đống củi khô, tôi thấy mình giống như người đang đi nhặt củi, cố nhặt cho mình những cành củi to nhất, tốt nhất nhưng chẳng vác về được.
Chúng ta vốn vẫn đang đơn giản nghĩ rằng:
– kinh doanh là thấy ở đâu đó một nguồn hàng rẻ, đem sang một nơi có nhu cầu cao để bán giá cao hơn ăn chênh lệch
– kinh doanh là thấy thị trường đang thiếu , hoặc có cơ hội cho một sản phẩm gì đó thì chúng ta tạo ra để đáp ứng
– kinh doanh là thấy người này, người kia cần là chúng ta đem giới thiệu một sản phẩm đó để ăn hoa hồng
– kinh doanh là thấy thằng nhà bên nó bán tốt mình cũng bắt chước hoặc thằng nhà bên cần mình bán cho nó
– kinh doanh là thấy sếp của mình làm ăn bát nháo quá, mình ra làm riêng chắc chắn sẽ tốt hơn
– riêng ở vn là nhà nước có nhu cầu, mình có quan hệ tốt là tạo được cơ sở kinh doanh
Đấy là 6 tổng kết cơ bản cho tư duy kinh doanh của chúng ta và của những gì nhà trường và xã hội đang dậy. Nó đúng vẫn là tạo ra một doanh nghiệp hay một mô hình kinh doanh nhưng với đúng từ Đủ ăn. Vì nhìn vào đã thấy sự Tới hạn thì kết quả cũng cho một con số Hữu hạn trong bối cảnh và nguồn lực của nó.
Và cái Kinh doanh mà tôi được chiêm ngưỡng trong những ngày qua, khốn nỗi hoàn toàn là không thế, thật sự là không phải thế. Có thể ai đó cũng sẽ nói như tôi ngày nào, hoặc như em gái tôi khi học về Toán Lý mắt cứ ngơ ngác tròn, không thế thì thế nào.
Xin trân trọng và tự đáy lòng tôi cảm ơn Học Viện Idj, cảm ơn thầy @Trần Trọng Hiếu, cảm ơn những cố vấn kinh tế, những Tổng và Phó tổng giám đốc của các doanh nghiệp uy tín và đáng ngưỡng mộ đã mở ra cho tôi một cái nhìn mới về kinh doanh, để lý giải tại sao, có những doanh nghiệp mãi chỉ vài chục đến trăm tỉ với những sự nỗ lực và đánh đổi hết mình, còn những doanh nghiệp chẳng mấy chốc đã nghìn tỷ hay tỷ đô với những ông chủ luôn vui vẻ và đầy bác ái. Đó là:
KINH DOANH LÀ PHẢI TẠO RA ĐƯỢC SÂN CHƠI
Triết lý này sâu xa nó cũng không nằm ngoài triết học của TỰ NHIÊN. Và tại sao là SÂN CHƠI, SÂN CHƠI là như thế nào, tạo ra SÂN CHƠI như thế nào, ứng dụng SÂN CHƠI ra sao thì nếu bạn tham gia sẽ trả lời tốt hơn sự tự ngộ của tôi.
Còn tôi, cũng mới đang dừng ở sự nhận thức, từ nhận thức tới thực hành để NHƯ LÀ còn cả một quá trình rất rất dài và nó không đơn giản là sự nỗ lực. Và tôi bạo danh đề xuất Thông minh kinh doanh là trí Thông minh thứ 9. Nhưng bạn hoàn toàn có thể học phần nào từ những người thầy thật sự có cả kiến thức và kinh nghiệm, mà lại sẵn sàng rút ruột gan mình cho học trò.
Chúc các bạn viên mãn và tạo ra được sân chơi cho riêng mình. Tri ân thầy Hiếu Trần Trọng nhân buổi học cuối cùng.