Tâm bạn có đang bị thất niệm, phóng dật, vọng tưởng, hay là hoang vu khi thực hành văn hóa đọc không?
Khi căn tiếp xúc với trần, mắt tiếp xúc với con chữ, ngoài cảm giác hình ảnh, thì phát sinh thêm ý thức. Lúc này ý lại tiếp xúc với pháp, phát sinh ra cảm giác pháp trần và tưởng thức, rồi thêm cái ý thức thứ hai do tưởng thức này sinh ra. Nếu dừng lại ở tưởng thức này, ghi nhận cảm giác pháp trần thì OK là bậc Vô học rồi. Còn bậc hữu học, cái tưởng thức này sẽ kích hoạt kho chứa Vô minh và Minh.
Nhiều bạn nói rằng bạn chánh niệm, răng lưỡi vẫn siết chặt nhưng bản thân lại vẫn để kho chứa vô minh được kích hoạt và cho rằng ta đang chánh tư duy. Như bài trước đã nói, răng lưỡi siết chặt là thói quen, mà phải là nhớ đến, thấy cảm giác răng lưỡi siết chặt thì mới đang ở trên chánh niệm. Khi đang trên chánh niệm, nhớ đến cảm giá trên thân, cái biết là biết trực tiếp, và ngay khi đọc, con chữ nó hiện qua mắt mình nó cũng chỉ có cảm giác hình ảnh, hay thêm có cảm giác pháp trần.
Phần kho chứa Vô minh ở đây là các khái niệm mang tính chất cá nhân, tri thức, kinh nghiệm cá nhân, chủ quan… Phần này khi được kích hoạt sẽ khiến người đọc bấm like, tim, haha, phẫn nộ… dựa trên lộ trình tâm đang sinh khởi trong tâm người đó. Hoặc đưa ra các comment mang tính cá nhân, nói lên các tri thức, kinh nghiệm của mình với các câu chữ ở trên. Thậm chí lại kích hoạt những khái niệm hay chính là sự quan tâm, chú tâm tới những phần không phải là nội dung chính của bài, hay nội dung người viết, chia sẻ cần truyền đạt, rồi đưa ra các ý kiến, đánh giá, chê trách, chỉ trích, lập luận đúng sai trên những phần không thiết yếu đó. Có phải rằng, việc đọc của bạn khiến bạn dính mắc, ràng buộc vào đối tượng được đọc?
Nói vậy, không có nghĩa là không được tác ý, comment. Mà cái cần là như lý tác ý. Hãy khéo léo tự quan sát các comment của mình khi phát ra là nói như phân, nói như hoa, hay nói như mật. Nếu là các bậc thầy, hoặc các thiện bạn hữu đã cùng học một pháp, hãy khéo léo tác ý trên pháp học.
Phần kho chứa Minh ở đây là những hiểu biết đúng như thật về Pháp, về sự sinh diệt hay về sự sanh khởi 5 triển cái, nơi nội ngoại pháp, 5 thủ uẩn, nơi 6 nội ngoại xứ, 7 giác chi…. Để tự mình tuệ tri về 4 thánh đế, thấy rõ lộ trình tâm của mình đang sanh khởi nơi nào trên lộ trình 8 chi phần chánh đạo. Nên thực chất, mình mang tiếng là người đọc sách, báo, fb,…nhưng thực chất là mình đang tự đọc tâm mình. Đối tượng sách, báo, fb bên ngoài là chính là trần để kiểm tra lộ trình tâm, phát hiện các thọ, tâm hành khi lục căn của mình tiếp xúc.
Nếu đến đây, bạn hiểu, thì tôi không cần viết nữa, bạn cũng không cần đọc nữa, và chúng ta yên lặng, định tĩnh, tự an trú nội tâm.